geografie mei 2024

Kennis

Boos in Europa

Europese verkiezingen in tijden van polycrisis

Het Europees Parlement wordt in juni voor de tiende keer direct gekozen, ook door Nederlandse kiezers. Er staat veel op het spel in een tijd waarin meerdere crises in elkaar grijpen en er veelstemmige protesten klinken.

Europees Parlement

verkiezingen

Kennis

Albanië: al twintig jaar op de drempel van de EU

Terwijl de oorlog voortduurt, heeft Oekraïne in december 2024 de toezegging gekregen versneld te mogen toetreden tot de Europese Unie, met Moldavië in het kielzog. Andere kandidaten zitten al twintig jaar in de wacht. Albanië is er een van. Hoe vordert de Albanese toetreding en hoe kijkt de bevolking daar tegenaan?

Europese Unie

Kennis

ANC gaat absolute meerderheid verliezen

Op woensdag 29 mei zijn er in Zuid-Afrika verkiezingen. Al dertig jaar regeert het ANC op basis van een absolute meerderheid. Alle peilingen wijzen erop dat de partij dit keer de helft van de stemmen bij lange na niet gaat halen. Voor het eerst na afschaffing van de apartheid koerst het land af op een coalitie van twee of meer partijen.

verkiezingen

Zuid-Afrika

Kennis

Van spoortunnel tot regeringsbunker

In het februarinummer van Geografie schreven we over de watersnoodramp in het Duitse Ahrdal. In de wijnbergen bij de stad Ahrweiler bleef een druk bezochte oorlogs-erfgoedsite gespaard: de voormalige atoombunker in een spoorwegtunnel. In WOII bouwden gevangenen er aan lanceerinrichtingen voor V2’s. De aangrenzende tunnel herbergde een schuilstad.

erfgoed

Duitsland

Kennis

Het treinstation van Godegård

De opheffing van het treinstation in een klein Zweeds dorp beroert de lokale gemeenschap. Vanwege de extra reistijd, maar vooral het verlies aan toekomstperspectief en het gevoel niet gehoord te worden door de regionale en nationale overheid. Na ruim negen jaar lijkt het tij te keren. Tijden veranderen?

platteland

Zweden

Kennis

Oorlogsmonumenten in kaart

Nederland telt vele oorlogsmonumenten. Van standbeelden en oorlogsgraven tot plaquettes en gedenkstenen. Op de website van het Nationaal Comité 4 en 5 mei kun je alle geregistreerde oorlogsmonumenten bekijken en informatie vinden over de locatie, doelgroep en het jaar van onthulling.

Open kaart

Tweede Wereldoorlog

Nederland

Kennis

Praag blijft worstelen met overtoerisme

In het historische centrum van Praag is de toeristendichtheid enorm hoog: 257 bezoekers per hectare. Ter vergelijking: in de binnensteden van Amsterdam en Wenen bedraagt dit aantal ‘slechts’ 150. Hoe gaat de Tsjechische hoofdstad om met de massale toestroom van toeristen?

toerisme

Praag

Nieuws

Waar blijft die beek?

Loop je relaxed over een bergpad langs kabbelend water, let je even niet op en plots is de beek verdwenen. Waar is het water gebleven?

Basisvaardigheden bij AK

fysische geografie

Zwitserland

Kennis

De traditionele herdenking voorbij

De herdenking van Nederlands bezetting en bevrijding in 1940-1945 staat ook dit jaar nadrukkelijk op de officiële kalenders. Niet alleen op 4 en 5 mei, maar op vele andere data en in het leven van alledag. Bijvoorbeeld via een film en een wandeling.

Amsterdam

Opinie

AK en geschiedenis: waar zijn we goed voor?

Wij, docenten/onderzoekers aardrijkskunde en geschiedenis, roepen op tot een intercollegiaal gesprek. Laten we verantwoordelijkheid nemen. Onzekerheid is van alle tijden, maar nu veranderingen, problemen en transities zo indringend op ons afkomen, moeten onze vakken meer gaan bijdragen aan het ontwikkelen van veerkracht bij leerlingen. Aardrijkskunde en geschiedenis maken inzichtelijk waarom andere plaatsen en tijden zo verschillen van de onze. Essentieel, maar niet genoeg.

onderwijs

Opinie

City-Pier-City

Een vrijdag begin maart. Op het Malieveld worden al dagenlang voorbereidingen getroffen voor de City-Pier-City-loop. Er zijn grote witte tenten neergezet, overal staan dranghekken en het veld wordt omzoomd door lange, witte hekken. Verboden toegang. Daarbuiten zijn lange rijen blauwe Dixi’s, mobiele urinoirs, en tijdelijke fietsenrekken geplaatst. Mijn fietspad aan de noordwestkant van het Malieveld is afgesloten. Dat is zondag de finishstraat. Er zijn tribunes omheen gebouwd. Vlaggen wapperen in de wind.

Malieveld

Opinie

Atlas van de aarde en de mens

Met veel afbeeldingen voor in de klas

Het succes van de Atlas van de wereldgeschiedenis van Christian Grataloup (zie Geografie-2021-5) blijkt het begin van een reeks. Eind vorig jaar verscheen de Nederlandse editie van de Atlas historique de la Terre. Centraal staat de verandering van de aarde, met een overweldigende hoeveelheid onderwerpen, vervat in verrassende kaarten. De insteek is ‘historique’, maar ze zijn prima te gebruiken bij AK.

recensie

Kennis

Vlakke subductie

Je zou denken dat vlakke subductie, waarbij oceanische korst vlak onder het continent doorschuurt, zoals in Zuid-Amerika, te maken heeft met dichtheid en dus ouderdom van de oceanische lithosfeer. Maar Nederlandse geologen vermoeden dat vlakke subductie samenhangt met de vorm en ouderdom van de subductiezone zelf.

Vraag het de geoloog

geologie

Opinie

Boeken Geografie mei 2024

Van der Schee, J.A. Geografische wandelingen in Buitenveldert
Steele, W., Handman, J., & McShane, I. Hot Cities. A transdisciplinary agenda
Keskitalo, E.C.H. Rethinking Nature Relations. Beyond Binaries
Hospers, G-J., & Amrhein, S. (red.). Coping with Overtourism in Post-Pandemic Europe. Approaches, experiences and challenges
Steenhuis, A. & Teunissen, J.J. De grote wilde vaart. Wereldhavens en globalisering

Boeken

recensie

Opinie

Achter de Frontlinie [podcast]

Bram Vermeulen is bekend van de tv-reeks Frontlinie, over het leven van mensen die aan frontlinies wonen, op plekken waar vrijwel niemand anders komt. Hij maakt ook een podcast, Achter de Frontlinie, die daarop aansluit met de rol van het Westen,
Europa en Nederland op die plekken.

Podcasts

Opinie

100% Europa [podcast]

In de nieuwe podcast 100% Europa neemt Europaverslaggever Geert Jan Hahn je mee langs mensen, bedrijven en winkels om de impact van Europa op ons dagelijks bestaan te onderzoeken.

Podcasts